Η πολιτική βιογραφία του Γιατρού είναι ίσως από τις πλουσιότερες που έχει να επιδείξει η πολιτική σκηνή, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και στον ευρύτερο Ελληνισμό.
Ήταν μια ζωή αγώνας, στην κυριολεξία.
Φοιτητής ήταν μπροστάρης στον αγώνα για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.
Στέλεχος της ΕΟΚΑ, ήταν εκ των ελαχίστων, που γνώριζε τις τοποθεσίες των κρησφύγετων των αγωνιστών και είχε εξουσιοδότηση να μεταβαίνει σ’ αυτά για να προσφέρει εκτός των άλλων και τις υπηρεσίες του ως ιατρός. Εκπροσώπησε μαζί με τον Τάσσο Παπαδόπουλο την ΕΟΚΑ στις συνομιλίες του Λονδίνου και διαφώνησε με το αποτέλεσμα, γιατί διέβλεψε ότι η δοτή ανεξαρτησία θα ήταν επισφαλής.
Όμως, στάθηκε στο πλευρό του Μακαρίου και πολέμησε για να κρατηθεί ζωντανή η Κυπριακή Δημοκρατία, καθώς κατάλαβε πως η έστω δοτή ανεξαρτησία ήταν η ασπίδα του Κυπριακού Ελληνισμού.
Πρωτοστάτης στην αντίσταση κατά της τουρκοανταρσίας, ήταν ο πολιτικός καθοδηγητής και οργανωτής των «Λόχων Λυσσαρίδη», των θρυλικών Κοκκινοσκούφηδων, που υπερασπίστηκαν ένοπλα την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας έναντι των στασιαστών τ/κ και των Τούρκων.
Ιδρύοντας το Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΔΕΚ, εισήγαγε στην πολιτική ζωή οργανωμένα, τη φιλοσοφία του σοσιαλισμού, τοποθετώντας τον σοσιαλισμό μεταξύ της κομμουνιστικής αριστεράς και της δεξιάς, συνδυάζοντας την εθνική αξιοπρέπεια και τον πατριωτισμό με την κοινωνική δικαιοσύνη.
Το κόμμα του, η ΕΔΕΚ, αποτέλεσε τη μοναδική οργανωμένη αντίσταση κατά του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου 1974. Δεν είναι τυχαίο που κάποιοι, ξενοκίνητοι, τον ήθελαν νεκρό και προσπάθησαν αρκετές φορές να το πετύχουν.
Στη συνέχεια και μετά την τραγωδία της τουρκικής εισβολής, ήταν σε πολλές περιπτώσεις το ανάχωμα στην επιβολή διχοτομικών διευθετήσεων του κυπριακού.
Στην κρίσιμη περίοδο πριν το δημοψήφισμα, παρά τη μεγάλη του ηλικία και πιστός στη διαχρονική διακήρυξη του πως και νεκρός θα συνέχιζε τον αγώνα, αλώνισε την Κύπρο, ανέλυε με το κοφτερό του μυαλό τους κινδύνους του σχεδίου Ανάν, εμψύχωνε και ξεσήκωνε το λαό.
Η πολιτική του σκέψη ήταν πολύ μπροστά. Πρώτος μίλησε για την ανάγκη δημιουργίας Γενικού Σχεδίου Υγείας. Το γνωστό σύνθημα του «Κάθε σπίτι και κάστρο», δεν ήταν τίποτε άλλο από την υπόμνηση για την ανάγκη αμυντικής θωράκισης, κάτι που έγινε πολλά χρόνια μετά. Η αναφορά του σε «εμπλεκόμενα συμφέροντα» δεν είναι τίποτε άλλο από αυτό που γίνεται τώρα, με τις συμμαχίες και συνεργασίες της Κύπρου με μεγάλες δυνάμεις της περιοχής και της Ευρώπης, αλλά και με τις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Ο Βάσος Λυσσαρίδης διέθετε παγκόσμια ακτινοβολία. Ήταν αναγνωρισμένος ως εκ των ηγετών του παγκόσμιου αντιαποικιακού κινήματος και είχε στενές σχέσεις με τους ηγέτες απελευθερωτικών αγώνων της τότε εποχής, όπως ο Νέλσον Μαντέλα.
Το βιβλίο της προσωπικής ιστορίας του Βάσου Λυσσαρίδη είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το βιβλίο της ιστορίας της Κύπρου και ο ίδιος αποτελεί ένα σημαντικότατο κεφάλαιο της ιστορίας της Κύπρου.
Η Κύπρος πρέπει να είναι περήφανη, γιατί γέννησε ένα Βάσο Λυσσαρίδη.
Γιώργος Γεωργίου
Δημοσιογράφος – Εκπρόσωπος Τύπου ΕΔΕΚ
